داعش (دولت اسلامی عراق و شام)
«داعش» یا «دولت اسلامی عراق و شام» یکی از نامهایی است که طی ماههای اخیر بیش از هر گروه و بازیگر غیررسمی دیگری در خاورمیانه نامش نه تنها در عراق و شام بلکه در میان رسانههای منطقهای وبینالمللی شنیده میشود. در ادامه ضمن بررسی چگونگی تشکیل این گروه، نحوه عضوگیری، وضعیت عمومی و فعلیاش در کشورهای عراق و سوریه، بررسی خواهد شد.
داعش: تشکیل در عراق ریشه در افغا نستان
زمان تأسیس داعش به یک دهه پیش تر از امروز و مکان آن را به سرزمین عراق منصوب میکنند؛ جایی که ابومصعب الزرقاوی از رهبران القاعده، با ورودش به عراق رسماً از تاسیس گروهی سفلی – جهادی بنام «جماعت توحید و جهاد» خبر داد. در این زمان بیش از یکسال بود که نظام بعثی تحت امر صدام حسین با حملهی ایالات متحده آمریکا و متحدینش سقوط کرده بود و پل برمر آمریکایی حکومت دو ساله و موقتش را در این سرزمین دائر کرده بود. عراقی بحرانی و کاملاً در حال گذار و بی ثبات، درست به مانند آنچه که از سال 2001 با حملهی آمریکا به افغانستان رخ داده بود و همچنان ادامه داشت (و دارد). لذا القاعده -که هدف اعلامی آمریکا به افغانستان خطاب شده بود- سعی بر واکنشی متقابل و ایجاد جهادی همه جانبه با این کشور در سراسر خاورمیانه و هر جای دیگری که آمریکاییها حضور داشتند، داشت. القاعدهای که در دههی 1980 و عمدتاً تحت تأثیر دو عامل ایجاد، تقویت و حیات یافته بود نخستین آنها حملهی شوروی به افغانستان بود و دومین آنها تأثیر پذیری رهبرانش از وقوع انقلاب اسلامی در ایران بود. هرچند در دههی 1980 القاعده تحت حمایت مستقیم آمریکا و متحدین منطقهایاش برای تنگ کردن عرصه بر شوروی بود در نیمهی دوم دههی 1990 نیز این گروه با نوعی سکوت قابل تأمل آمریکاییها و حمایت آشکار پاکستانیها، دوشادوش گروه طالبان توانست در تسخیر بخش عمدهی این کشور و برپایی حکومت اسلامی طالبان نقش قابل توجهی را ایفا کند(مرکز مطالعات معاونت سیاسی، 1392: 33).
اما پس از واقعهی 11 سپتامبر دست کم در ظاهر امر این گروه رادیکال اسلامی در مقابل متحد و حامی پیشین اش یعنی آمریکا قرار گرفته است. گروه «جماعت توحید و جهاد» دو سال پس از تشکیل به «دولت اسلامی عراق» تغییر نام دادند و در این سال درگیریهای آنان با آمریکاییها و دولت مرکزی عراق بسیار شدیدتر از قبل شد و این وضعیت نسبتاً تا اواخر سال 2008 ادامه یافت تا اینکه با حملات گستردهتر ارتش آمریکا و تقویت نیروهای تازه تأسیس نظامی و امنیتی عراق، تنی چند از رهبران آنها از جمله زرقاوی (2006)، ابی عمر البغدادی (2010) و ابی حمزه المهاجر (2010) کشته شدند.
روند تضعیف دولت اسلامی عراق در سال 2011 نیز ادامه پیدا کرد اما در پایان این سال که مصادف با خروج تمامی نیروهای نظامی و رزمی آمریکا در عراق بود به دلیل عدم توانایی کافی نیروهای عراقی این گروه مجال دوبارهای برای عرضهی اندام بیش از پیش یافت. فضای جدید اما با تعمیق بحران و تنش میان سیاسیون عرب سنی و شیعه عراق بر سر پروندهی امنیتی طارق الهاشمی تشدید بیشتری یافت. و عملاً دولت اسلامی عراق در مناطق اهل سنت به سهولت بیشتری شروع به یارگیری افزونتری نسبت به قبل کرد که همین امر به طور مستقیمی منجر به گسترش حملات تروریستی دامنهدار در عراق طی سالهای 2012 و 2013 شد. این وضعیت در دسامبر 2013 به اوج خود رسید چرا که داعش توانست استان بزرگ الانبار واقع در غرب عراق و در مجاورت سوریه و اردن را تصرف کند و از آن زمان تا کنون درگیریهای شدیدی بین ارتش عراق و این گروههای سلفی - تکفیری همچنان در حال انجام است.
برگرفته ازمقاله فرهنگی بسیجی عبدالرضا فتحی
مادر دلمان مهر پیمبر داریم مردانگی ازخصلت حیدر داریم
داعش رقمی نیست که یادش بکنیم ماعطر جهاد بدر وخیبر داریم
ما دشمن اصلی به ستوه آورده ایم یک ملت نستوه دلاور داریم
اینهاهمه از لطف خداهست که ما چون خامنه ای ولی ورهبر داریم
سراینده:عبدالحمید روحانی